Kindermonumentendag 2014: Op reis... door Midden-Delfland
12 september 2014. Het thema van Open Monumentendag 2014 was 'Op
reis'. Dit betekende dat op de zevende Kindermonumentendag van
Midden-Delfland alle kinderen van de basisscholen groep zeven uit de dorpen
Den Hoorn, Schipluiden en Maasland, een flinke fietsreis stond te wachten.
Onderweg werd de geschiedenis van een aantal karakteristieke plaatsen in
beeld gebracht.
De drie dorpswethouders openden de dag, elk in hun 'eigen' dorp. De
fietsroute bestond uit een rondje over voornamelijk fietspad: van
Schipluiden ging het langs de Vlaardingsevaart naar Schouw, waar het
vroegere Rechthuis van Zouteveen nog staat. Na overgezet te zijn met de
'veerboot' ging de tocht langs de Noordvliet naar Maasland. Hier werden de
Oude Veiling, het Museum De Schilpen en de Oude Kerk bezocht. Via de
Maaslandsedam, waar een marskramer zijn spullen probeerde te verkopen, en
het Gaagpad ging de reis over de vroegere (stoom)tramspoorbaan terug naar
Schipluiden. Voor de Hoornse
kinderen was de reis extra lang met twee keer een fietsreisje over de Tramkade,
maar op deze super mooie dag zal dat geen straf zijn geweest.
Vlaardingse Schouw
Aan het eind van het fietstochtje langs de Vlaardingsevaart, met de
koeien nog slaperig in de mist, werden de kinderen opgeschrikt door de
Schout van Zouteveen, die hen gebood hun voertuig naast het pad te parkeren.
Een beetje opschepperig vertelde hij over zijn taken in de vroegere gemeente
van Zouteveen. Boeven vangen sprak natuurlijk het meeste aan; ook moest hij
steeds zijn degen laten zien.
Even verderop stonden de vrouw van de herbergier van het boerderijtje dat
tevens als herberg en rechthuis diende, en de veervrouw. Op deze plaats
werden vroeger de paarden van de trekschuit naar Maassluis op een bootje,
een schouw, overgevaren. Ook personen konden voor een paar centen naar de
overkant worden gezet. Tenslotte ontmoetten de kinderen in het oude gemaal
van de Zouteveense en Holierhoekse Polder de schilder Jonkind. Deze schilder
(1819-1891) liep vroeger van zijn woonplaats Vlaardingen langs de kade naar
de kunstacademie in Den Haag. Onderweg maakte hij schetsjes die hij
uitwerkte tot etsen en schilderijen. Op verschillende werken staan de
Vlaardingsevaart en het rechthuis afgebeeld.
Maasland
Net als de trekpaarden vroeger werden de kinderen en hun fietsen op twee
platbodems overgevaren naar de Duifpolderkade. Hier vervolgden zij de reis
langs de trekkade richting Maasland. Binnen in de Oude Veiling, de vroegere
groenteveiling, ontving de veilingmeester hen en vertelde hoe de veilingklok
werkte; de veilingschuiten voeren door het veilinggebouw heen zodat de
kopers hun waar konden bekijken. Alleen de foto's zijn er nog; nu is er een
partycentrum. Buiten vertelde een tuinder hoe hij vroeger met zijn schuit de
groente hier ging verkopen.
In het centrum van Maasland stonden de dames van kruidenierswinkeltje van
De Schilpen de kinderen al op te wachten en vertelden hen over deze vroegere
buurtwinkel, ook over de poflat en het belang van een buurtwinkel voor de
samenhang van de gemeenschap. In Tavenu werd het maken van kaas en boter
beeldend uitgelegd. Met een snoepje of lolly ging het naar de Oude kerk.
Hier vertelde de moeder van de Commandeur van alles over de ridders die
vroeger tijdens de Kruistochten naar Jeruzalem trokken om gewonden te
verzorgen. Deze ridderorde,
Ridderlijke Duitse Orde, Balije van Utrecht bestaat nog steeds! De
dominee vertelde onder andere hoe de vroegere katholieke kerk tijdens de
beeldenstorm werd beroofd van al zijn beelden en de mensen protestant
werden. In 1945 verwoestte een brand het grootste deel van de kerk, maar
deze werd weer herbouwd. Onder andere de twee wapenborden (nu weer terug) en
de bijbels die op de banken liggen werden gered.
Schipluiden
In Schipluiden lag nabij de Valbrug de boot 'Nooit Volmaakt' waarmee in
de Tweede Wereldoorlog met succes 47 Engelandvaarders de oversteek
konden maken. Beurtschipper Willem Dijkshoorn vertelde over zijn werk en hoe
de trekpaarden eerst over de kade liepen, vlak langs
de huizen, en het pad vertrapten. Na de vele klachten legde de stad Delft de
Paardenbrug aan, zodat de paarden van de trekschuit pas buiten het toenmalige dorp de vaart overstaken; Delft zorgde nog
lang nadat de trekvaart was gestopt voor het onderhoud van de brug.
In 1912 ging de stoomtram van de
WSM
(Westlandsche Stoomtramweg Maatschappij) rijden van Maassluis en De
Lier, via Schipluiden, naar Den Hoorn en Delft. De Trambrug en het
Tramstation herinneren nog aan deze tijd. Op de voormalige spoorbaan ligt nu
een fietspad en de trambrug werd fietsbrug. Vóór Museum Het Tramstation
ontving ladingmeester Doorn de kinderen en vertelde over zijn werk. In het
museum zagen kinderen dat er vroeger een groot kasteel heeft gestaan in
Schipluiden:
kasteel Keenenburg. In de wachtkamer stond nog steeds een reizigster op
de tram te wachten (vorig jaar was ze er ook al...). Ze had haar oude
guldencenten al klaar liggen om een kaartje te kopen.
Tenslotte
Ook dit jaar bleek het weer een hele opdracht om alle locaties tijdig te
bezoeken; de ochtend ging veel te snel voorbij. Met veel positieve reacties
eindigde deze Kindermonumentendag, die werd georganiseerd door de gemeente
Midden-Delfland, in samenwerking met de twee historische verenigingen en
veel vrijwilligers en figuranten. Tot volgend jaar!
| 
